မြေအဆောက်အဦ

 မြေနဲ့အဆောက်အဦနဲ့ ပတ်သက်လို့ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်အကြာ မှုခင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းခဲ့ရပြီး မကြာခင်ကမှ အားလုံးညှိနှိုင်း ပြီးပြတ်သွားတဲ့ ဖြစ်စဥ်တခုအကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်

          ဖြစ်စဥ်ကတော့ ခရိုင်မြို့တမြို့မှာ မုဆိုးမတဦးရှိပါတယ် သူ့မှာသား ၃ ဦး သမီး ၃ ဦး  ရှိပါတယ် သူကွယ်လွန်တော့ -

          - မြို့လယ်မှာ သူ့အမည်ပေါက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့တိုက်

          - သူရယ် သား ၂ ဦးသမီး ၁ ဦးရယ်နဲ့ တူမတယောက်တို့ ဝယ်သူအမည်နဲ့ အရောင်းအဝယ်မှတ်ပုံတင်စာချုပ် ချုပ်ဆိုဝယ်ယူထားတဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦ ကျန်ရှိပါတယ်

        အဲဒီအဆောက်အဦမှာတော့ အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်သူထဲက အမည်ပါတဲ့ သမီးတဦးရယ် သူ့သမီးနဲ့သားမက် (မုဆိုးမဖြစ်သူရဲ့ မြေးမ နဲ့ မြေးသားမက်) တို့နေထိုင်ပါတယ် အဲဒီအမျိုးသမီးရဲ့ ခင်ပွန်းကတော့ အခြားမြို့ကြီးတမြို့မှာ နေထိုင်ပြီး ရံဖန်ရံခါသာ လာရောက်လေ့ရှိပါတယ်

        အဲဒီမုဆိုးမကွယ်လွန်ပြီး နှစ်အတန်ကြာ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် ပြည်ထောင်စုတရားစီရင်ရေးဥပဒေ မပြဌာန်းမီမှာ စတင်ပြီး အမှုဖြစ်ပွားပါတယ်

         ဖြစ်ပွားတာကတော့ -

          အဲဒီမုဆိုးမရယ် သူ့သားနှစ်ဦး သမီးတဦး တူမတဦးတို့ အမည်နဲ့ဝယ်ထားတဲ့ မြေနဲ့တိုက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ မှုခင်းဖြစ်တာပါ

           ဝယ်ရာမှာ အမည်ပါတဲ့တူမက အပျိုဘဝနဲ့ကွယ်လွန်တော့ အမွေဆက်ခံသူအဖြစ် သူ့ရဲ့တဦးတည်းဖြစ်တဲ့ညီမ ကျန်ရစ်ပါတယ်

           အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်သူအဖြစ် အမည်ပါတဲ့သားနှစ်ဦးနဲ့ တူမရဲ့ညီမ ဖြစ်သူက စာချုပ်မှာ

ဝယ်သူအဖြစ်အမည်ပါပြီး အဲဒီတိုက်မှာ လက်ရှိနေတဲ့သမီးအပေါ် တရားစွဲပါတယ်

            တိုင်းတရားရုံးမှာ တရားစွဲဆိုတာဖြစ်ပြီး တရားစွဲဆိုတာက ကွယ်လွန်သူ(မိခင်)ရဲ့ ဝေစုကိုချန်လှပ်ပြီး အဲဒီအရောင်းအဝယ်မှတ်ပုံတင်စာချုပ်ပါ မြေနဲ့တိုက်ကို ၅ ပုံ ၃ ပုံ ခွဲဝေပေးဖို့ ဖော်ပြပြီး တရားစွဲဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်

       တရားပြိုင်ဖြစ်တဲ့ ပစ္စည်းလက်ရှိသမီးက ကျွန်တော့ကို ငှားတာပါ

        သူပြောပြတာက မြေနဲ့အဆောက်အဦဝယ်စဥ်က ပါတီကောင်စီကာလဖြစ်ပြီး သူဟာမြို့နယ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ မန်နေဂျာအဖြစ်တာဝန် ယူရကြောင်း ၊ မြေနဲ့အဆောက်အဦကို မိခင်နဲ့သူ နှစ်ဦးတည်းက ငွေကြေးစိုက်ထုတ် ဝယ်ယူတာဖြစ်ပြီး မိခင်စိုက်ထုတ်ခဲ့တဲ့ငွေကို နောက်ပိုင်းမှာ သူကမိခင်ကိုအပြေအကြေပေးပြီးဖြစ်ကြောင်း ၊ ပါတီကောင်စီကာလမှာ ဝန်ထမ်းတွေအနေနဲ့ ငွေကြေးရှိရင်တောင် မြေဝယ် တိုက်တည် ကားဝယ်စီးလို့ မဖြစ်ကြောင်း ၊ လာဘ်စားပြီးဝယ်တယ်အထင်နဲ့ အစုံစမ်းအစစ်ဆေး ခံရမှာကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ၊ ဒါကြောင့် အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်ယူသူအဖြစ် မောင်နှစ်ယောက်နဲ့ ညီမဝမ်းကွဲအမည်ကို ထည့်သွင်းဖော်ပြ လက်မှတ်ရေးထိုးစေခဲ့ကြောင်း ပြောပါတယ်

         မှတ်ပုံတင်အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်သူအမည် ၅ ဦးရှိရုံတင်မကပါဘူး အဲဒီမြေရဲ့ ဂရန်စာချုပ်မှာလည်း အဲဒီ ၅ ဦးဘဲ အမည်ပေါက်ပါတယ်

        အဲဒီအမှုမှာ ချေလွှာတင်တော့ တပိုင်းကတော့ တရားလိုတို့ဟာ အမှန်တကယ်ရောင်းကြေးငွေ ပေးချေရတဲ့သူတွေ မဟုတ်ဘူး အရောင်းအဝယ်မှတ်ပုံတင်စာချုပ်မှာ အမည်ခံသာ လက်မှတ်ရေးထိုးရတဲ့သူတွေ ဖြစ်ကြောင်းပေါ့

        နောက်တပိုင်းကတော့ -

        မြေနဲ့အဆောက်အဦကို ဝယ်သူ ၅ ဦး ပူးတွဲပိုင်ရင် အဲဒီ ၅ ဦး ခွဲဝေရမှာပါ စွဲတဲ့အမှုမှာက ကွယ်လွန်တဲ့မုဆိုးမရဲ့ဝေစုကို ချန်လှပ်ပြီး ကျန်တဲ့ ၄ ဦး ခွဲဝေဖို့စွဲဆိုတာဖြစ်တော့ အဲဒီလိုစွဲဆိုခွင့်မရှိကြောင်း ချေဆိုလိုက်ပါတယ်

         ဒီနေရာမှာ တရားမမှုခင်းတွေရဲ့ အမှုသည်မစုံလင်တာ အဲဒါရဲ့အကျိုးအပြစ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဖြတ်ပြီးပြောချင်ပါတယ်

          တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ အမိန့် ၁ ၊ နည်းဥပဒေ ၉ မှာ အမှုသည်မှားယွင်းပူးတွဲတာ ပူးတွဲသင့်တဲ့အမှုသည်မပူးတွဲ မပါရှိတာကြောင့် အမှုကို မပလပ်ရကြောင်း ပြဌာန်းထားပါတယ်

           အမိန့် ၁ ၊ နည်းဥပဒေ ၁၀ (၁)(၂)(၃) မှာတော့ လိုအပ်တဲ့အမှုသည် ဖြည့်သွင်းတာ မလိုအပ်တဲ့အမှုသည်ကို ထုတ်ပယ်တာနဲ့ ပတ်သက်လို့ တရားရုံးရဲ့အခွင့်အာဏာကို ပြဌာန်းထားပါတယ်

           ဒီနေရာမှာ စီရင်ထုံးတွေက ဥပဒေပြဌာန်းချက်ကို ဖြည့်စွက်ရာရောက်တဲ့ အနေအထားကို သတိပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ် 

            ဘယ်လိုလဲဆိုတော့ အမှုသည်ဆိုရာမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် နဲ့ ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည်လို့ နှစ်မျိုးပိုင်းခြားပါတယ်

             မဖြစ်မနေပါဝင်ရမဲ့အမှုသည်ဆိုတာက တရားလိုဆိုရင် ဥပဒေပြဌာန်းချက်တစုံတရာအရ တောင်းဆိုခွင့်ရှိတဲ့သူ ဖြစ်ရမှာပါ တရားပြိုင်ဆိုရင်လည်း ဥပဒေပြဌာန်းချက်တစုံတရာအရ တရားလိုကိုပေးဖို့ မလွဲမသွေတာဝန်ရှိတဲ့သူကို ဆိုလိုတာပါ

           အဲဒီလို တိုက်ရိုက်ရခွင့် တိုက်ရိုက်ပေးဖို့ တာဝန်မရှိဘဲ နှီးနွယ်တဲ့အခွင့်အရေးရဖို့ ပေးဖို့တာဝန်ရှိတဲ့သူတွေကို ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည်လို့ဘဲ သတ်မှတ်ပါတယ်

           အမိန့် ၁ ၊ နည်း ၉ အရ ပါဝင်သင့်တဲ့ အမှုသည်မပါလို့ မပါသင့်တဲ့အမှုသည် ပါဝင်နေလို့ အမှုမပလပ်ရဘူးဆိုတာ အမှုမစွဲဆိုနိုင်တဲ့အမှုသည်က တရားစွဲဆိုတာ ၊ အခွင့်အရေးပေးဖို့ တာဝန်မရှိတဲ့သူတွေ အပေါ် တရားစွဲဆိုတာ ၊ အခွင့်အရေးပေးရမဲ့ တရားလိုတောင်းဆိုတဲ့သက်သာခွင့်ကို မလွဲမသွေပေးရမဲ့ တရားပြိုင် မစုံလင်တာ တနည်းပြောရရင် မလွဲမသွေပါဝင်ရမဲ့အမှုသည်တွေ မပါဝင်တာနဲ့ မသက်ဆိုင်ပါဘူး အဲဒါမျိုးတွေကိုတော့ တရားရုံးက အမှုပလပ်နိုင်ပါတယ်

          အဲဒီတော့ မလွဲမသွေ ပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် မပါရင် မစုံရင် အမှုကို ပလပ်နိုင်တယ်

           ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည် မပါဝင် မစုံလင်ရင်တော့ အဲဒီအမှုသည်စုံလင်ဖို့ ဖြည့်စွက်ဖို့ တရားရုံးက တရားလိုကို ညွှန်ကြားနိုင်ပြီး တရားရုံးက ညွှန်ကြားပေမဲ့ တရားလိုက မဖြည့်သွင်းရင် အမှုကိုပလပ်နိုင်ပါတယ် အဲဒီလိုပလပ်တာကလည်း အမှုသည်မစုံလို့ ပလပ်တာမဟုတ်ဘဲ အမှုသည်မစုံလင်တဲ့အတွက် အမှုကိုဆုံးဖြတ်မရတာကြောင့် ပလပ်တာဖြစ်ပါတယ်

          အမှုသည်မစုံလင်တာတွေ အဲဒီလိုမစုံလင်လို့ အကျိုးသက်ရောက်ပုံတွေ အမှုပလပ်တာတွေ ဆုံးဖြတ်တဲ့ စီရင်ထုံးတွေကို စီရင်ထုံးပေါင်းချုပ်တွေမှာ ရှာမယ်ဆိုရင်တော့ -

       - Parties.

          1.Suit.

           2.Appeal. ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်

       - Practice, Civil Cases.

          8. Dismissal of suit. ဆိုတဲ့ခေါင်းစဥ်မှာ ရှာဖွေနိုင်ပါတယ်

       မြင်သာအောင် ပြောရရင် အမွေမှုမှာ အမွေဆိုင်အားလုံးဟာ ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည် ဖြစ်ပြီး အမွေပစ္စည်းလက်ရှိဖြစ်တဲ့ အမွေဆိုင်ကတော့ မပါမဖြစ်ပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် ဖြစ်ပါတယ်

         အမွေမှုမှာ အမွေဆိုင်အားလုံး အမှုသည်အဖြစ်မပါရုံနဲ့ အမှုကိုပလပ်လို့မရဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်တဲ့ မသိန်းတင် နှင့် ဒေါ်ချော ၁၉၆၅ ၊ မ-တ-စ ၊စာ - ၆၅၉ စီရင်ထုံးဟာ ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည်ကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်

         အမွေပုံပစ္စည်းလက်ရှိဖြစ်တဲ့ အမွေဆိုင်ကို အမွေမှုမှာ အမှုသည်အဖြစ်မပါရင် ထိရောက်တဲ့ဒီကရီ ချမှတ်ပေးနိုင်မှာမဟုတ်လို့ အမှုပလပ်တဲ့ မောင်စောကျော်နိုင် နှင့် ဒေါ်စောသိင်္ဂီ ၁၉၈၄ ၊ မ-တ-စ ၊ စာ- ၁၃၅ စီရင်ထုံးကတော့ မပါမဖြစ်ပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် မပါဝင်တာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်

          ကျွန်တောပြောတဲ့အမှုမှာ တရားလို အဆိုပြုတဲ့အတိုင်း ၅ ဦးပူးတွဲ ပိုင်ဆိုင်တယ်ဆိုရင် ပစ္စည်းခွဲဝေဖို့အတွက် အဲဒီ ၅ ဦးဟာ အမှုမှာမပါမဖြစ် ပါဝင်ရမဲ့အမှုသည်တွေ ဖြစ်ပါတယ်

         တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ အမိန့် ၂ ၊ နည်း ၁ မှာက နောက်ထပ်တရားတဘောင်မဖြစ်အောင် အ​ငြင်းပွားတဲ့​ပြဿနာကို အပြီးအပြတ်အဆုံးအဖြတ်ပြုနိုင်အောင် စီစဥ်ပြီးအမှုစွဲဆိုရမယ်လို့ ပြဌာန်းထားပါတယ်

         ကွယ်လွန်သူ မုဆိုးမရဲ့ ရရှိမဲ့ဝေစုအတွက် တရားရုံးက ခွဲဝေပေးဖို့ သူ့ရဲ့ဆက်ခံသူတွေဟာ အမှုသည်အဖြစ်ပါမှ ပစ္စည်းခွဲဝေမှုဟာ ပြီးပြတ်မှာဖြစ်ပါတယ်

           ဒါကြောင့် အဲဒီအမှုမှာ တရားလိုဟာ တရားစွဲဆိုခွင့်မရှိကြောင်း ပဏာမငြင်းချက်ကို တိုင်းတရားရုံးက ဖြေဆိုပြီး ပလပ်တဲ့အမိန့် ချမှတ်ပါတယ်

             ဆက်လက်ဖော်ပြပါ့မယ်

ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တဲ့ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမရဲ့ဝေစု ချန်လှပ်ပြီး ကျန် ၄ ဦးရဲ့ဝေစု ခွဲဝေပေးဖို့ စွဲဆိုတဲ့အမှု ရှုံးနိမ့်ပြီးတဲ့နောက်  အရောင်းအဝယ်မှတ်ပုံတင်စာချုပ် ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ စာချုပ်ပါဝယ်သူ ၅ ဦးဟာ ဝယ်ယူတဲ့တိုက်ရဲ့ အခန်း ၅ ခန်းကို သဘောတူခွဲဝေခဲ့တယ် အဲဒီလိုခွဲဝေရာမှာ မြောက်ဘက်ဆုံးအခန်းကို ကွယ်လွန်တဲ့မိခင်မုဆိုးမ အဲဒီအခန်းနဲ့ကပ်လျက် တောင်ဘက်ခန်းကို မြေနဲ့အဆောက်အဦတခုလုံး လက်ရှိနေထိုင်ပြီး ဝယ်သူတွေထဲမှာ အမည်ပါတဲ့သမီး နဲ့ ကျန် ၃ ခန်းကို ကျန်တဲ့ဝယ်သူ ၃ ဦး ခွဲဝေရရှိကြောင်း အရင်အမှုက တရားလိုဖြစ်တဲ့ အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်သူအမည်ပါ ညီအကိုနှစ်ဦးနဲ့ ဝယ်သူအမည်ပါတူမ ကွယ်လွန်တဲ့အတွက် သူ့ညီမတို့က အဆိုပြုပြီး အဆောက်အဦတခုလုံး လက်ရှိနေထိုင်တဲ့ ဝယ်သူအမည်ပါသမီးရယ် သူနဲ့အတူနေတဲ့သူ့သမီးနဲ့သားမက်အပေါ် တရားစွဲပါတယ်

         ၂၀၁၀ပြည့်နှစ်၊ပြည်ထောင်စုတရားစီရင်ရေးဥပဒေ အတည်ဖြစ်ပြီးတဲ့နောက် ခရိုင်တရားရုံးမှာ တရားစွဲဆိုတာပါ

           တရားစွဲဆိုရာမှာ ခွဲဝေရရှိတဲ့တိုက်ခန်းတွေကို လက်ရောက်ရဖို့ဆိုပြီး တရားစွဲတာပါ

             တရားပြိုင်က ကျွန်တော့ကိုဘဲ ဆက်လက်ငှားပါတယ် 

            အဲဒီအမှုမှာ စဥ်းစားစရာရှိတာက -

           - အမှုမှာ ထင်ရှားတာက ၅ ဦးပူးတွဲပြီးဝယ်ထားတဲ့ အရောင်းအဝယ်စာချုပ် ၊ အဲဒီစာချုပ်အရ ပူးတွဲပိုင်ရှင်တွေအချင်းချင်း လက်ရောက်ရလိုမှု စွဲဆိုနိုင်သလား

            - အရင်အမှုမှာတုံးက ပူးတွဲပိုင်ရှင်တွေ ခွဲဝေပြီးပြီလို့ မတင်ပြခဲ့ဘဲ နောက်အမှုကျမှ ပစ္စည်းခွဲဝေပြီးပြီလို့ တင်ပြစွဲဆိုနိုင်သလား ဆိုတာဖြစ်ပါတယ်

           မရွှေ့မပြောင်းနိုင်တဲ့ပစ္စည်း လက်ရောက်ရဖို့ စွဲဆိုတဲ့အမှု ခုခံတဲ့ကိစ္စရပ်တွေမှာ ပစ္စည်းလွှဲပြောင်းခြင်းအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၈ ၊ ၉ ကို လေ့လာဖို့လိုသလို တရားမဇာရီမှုတွေနဲ့နှီးနွယ်တဲ့ကိစ္စရပ်တွေမှာ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေကို လေ့လာဖို့လိုအပ်ပါတယ်

        ဘယ်လိုကိစ္စမျိုးတွေမှာ ဘယ်သူတွေက လက်ရောက်ရဖို့စွဲဆိုနိုင်တယ် မစွဲဆိုနိုင်ဘူး ၊ လက်ရောက်ရဖို့ တရားစွဲဆိုရာမှာ ဘယ်အချက်အလက်တွေလိုအပ်တယ် လက်ရှိဖြစ်တဲ့သူက ဘယ်လိုအနေအထားမျိုးမှာ ဆန့်ကျင်ပိုင်ဆိုင်သူအဖြစ် ခုခံနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို သိရှိဖို့ စီရင်ထုံးတွေကို လေ့လာနိုင်အောင် စီရင်ထုံးပေါင်းချုပ်မှာ ရှာမယ်ဆိုရင်-

             Possession.

                1. Adverse Possession.

                2. Suit for Possession. ခေါင်းစဥ်အောက်မှာ ရှာနိုင်ပါတယ်

         ဒါ့အပြင် 

              Right of Suit

                  3. Possession of Land

ခေါင်းစဥ်အောက်မှာလည်း ရှာနိုင်ပါတယ်  

            အဲဒါအပြင် 

             Restitution ခေါင်းစဥ်အောက်ကိုလည်း ကြည့်ဖို့လိုပါတယ်              

        ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်သူတဦးဟာ အခြားပူးတွဲပိုင်ဆိုင်သူတွေအပေါ် ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တဲ့ပစ္စည်းက သူပိုင်ကြောင်း မြွက်ဟကြေညာပေးဖို့ဖြစ်ဖြစ် ပူးတွဲပိုင်ပစ္စည်းက နှင်ထုတ်ဖို့ဖြစ်ဖြစ် တရားစွဲဆိုနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း ဒေါ်မဲ့ကျောင်းမွန် နှင့် ဒေါ်နန်းပိုပါ- ၃ ၁၉၈၉၊မ-တ-စ၊စာ- ၃၅ စီရင်ထုံး

         မှတ်ပုံတင်စာချုပ်နဲ့ ပူးတွဲဝယ်ယူရာမှာ ဘယ်သူက ငွေဘယ်လောက်ထည့်ဝင်တယ်လို့ မထင်ရှားရင် အညီအမျှအကျိုးဆက်ခံပိုင်ဆိုင်တယ် အဲဒီအနေအထားမှာ တဦးတည်းပိုင်ကြောင်း မထင်ရှားဘဲ ကျန်ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်သူအပေါ် လက်ရောက်ရလိုမှု စွဲဆိုနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း ဦးစိုးညွန့် (ခ) ဦးစိန်ညွန့် ပါ- ၂ နှင့် ဒေါ်ကြည်ကြည် ၂၀၀၃၊မ-တ-စ၊စာ - ၂၁၄(အထူးအယူခံ) စီရင်ထုံးတွေမှာ အဆုံးအဖြတ်ပြုထားတာ တွေ့ရပါတယ်

         အဲဒီတော့ ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်သူတွေအကြား လက်ရောက်ရဖို့ တရားစွဲဆိုခွင့်မရှိကြောင်း အချက်တခုအနေနဲ့ချေဆိုလိုက်ပါတယ်

            အရင်စွဲတဲ့အမှုမှာ ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမရဲ့ဝေစုကို ချန်လှပ်ပြီး ကျန်ပူးတွဲပိုင်ရှင် ၄ ဦးတို့ကို ခွဲဝေပေးဖို့ စွဲဆိုတယ် အဲဒီအမှုမှာ ပူးတွဲပိုင်ရှင် ၅ ဦးတို့ တိုက်အဆောက်အဦထဲက အခန်းအလိုက် ခွဲဝေပြီးကြောင်း မဖော်ပြဘူး အဲဒီအမှုပလပ်ခံရပြီးမှ ခွဲဝေပြီးကြောင်းဖော်ပြပြီး ခွဲဝေရာမှာ ရရှိတဲ့အခန်းလက်ရောက်ရဖို့ နောက်အမှုစွဲတယ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ဘယ်လိုရှိလဲဆိုတာ စဥ်းစားပါတယ်

          တရားမမှုမှာဘဲဖြစ်ဖြစ် ရာဇဝတ်မှုမှာဘဲဖြစ်ဖြစ် အကြောင်းအရာ ပြုလုပ်မှု ပျက်ကွက်မှု တခုခုအတွက် တကြိမ်စွဲဆိုလို့ အပြီးအပြတ် အဆုံးအဖြတ်ပြုပြီးရင် အဲဒါအတွက် နောက်ထပ်အမှုစွဲဆိုခွင့် မရှိတော့ပါဘူး

          အဲဒီလို နောက်ထပ်အမှုမစွဲဆိုနိုင်ကြောင်း တရားမမှာဆိုရင် တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၁ ၊ ၁၂ ရာဇဝတ်မှာဆိုရင် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၀၃ မှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်

           တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၁ က အရင်စွဲဆိုအဆုံးအဖြတ်ပြုပြီးတဲ့အမှုနဲ့ သက်ဆိုင်ပြီး ပုဒ်မ ၁၂ ကတော့ အမိန့်တွေနဲ့သက်ဆိုင်ပါတယ်

           အဲဒီလိုနောက်ထပ် အမှုမစွဲဆိုနိုင်တဲ့ ကန့်သတ် သတ်မှတ်ချက်ကို မီးသေခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေသလို့ သုံးနှုန်းပါတယ် မီးသေသွားရင် နောက်ထပ်လောင်စာထည့်လည်း မီးမပေါ်ထွက်တော့တဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်

           ထူးခြားတာက ပုဒ်မ ၁၁ ရဲ့ ရှင်းလင်းချက် ၄ ပါ သူ့ရဲ့ဆိုလိုတဲ့သဘောက အပြီးအပြတ်အဆုံးအဖြတ်ပြုပြီးတဲ့အမှုမှာ တင်ပြသင့်တင်ပြထိုက်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို မတင်ပြခဲ့ဘဲ အဲဒါတွေကို အကြောင်းပြုပြီး နောက်ထပ်အမှု မစွဲဆိုနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်

       အခုဖြစ်ရပ် အခုအမှုမှာ တင်ပြတဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်တွေအကြား သဘောတူခွဲဝေခဲ့ပြီးပြီဆိုရင် အရင်အမှုမှာ တင်ပြသင့်တဲ့အချက် ဖြစ်ပါတယ် အဲဒီတော့ အဲဒီအချက်ကိုဖော်ပြပြီး နောက်ထပ်အမှု စွဲဆိုနိုင်သလားဆိုတာ စဥ်းစားပါတယ်

         အရင်အမှုကအမိန့်ဟာ နောက်အမှုအတွက်မီးသေဖို့ နောက်အမှုမစွဲဆိုနိုင်အောင်ပိတ်ပင်ဖို့ဆိုရင် အရင်အမှုကအဆုံးအဖြတ်ဟာ နှစ်ဘက်အငြင်းပွားမှုအပေါ် အပြီးအပြတ်အဆုံးအဖြတ်ဖြစ်ဖို့လိုပါတယ်

           အရင်အမှုအဆုံးအဖြတ်က ပစ္စည်းခွဲဝေဖို့ စွဲဆိုရာမှာ မပါမဖြစ်ပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် မပါဝင်တာကြောင့် အမှုပလပ်တာဖြစ်ပါတယ် ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တာ မပိုင်ဆိုင်တာ ဘယ်သူက ဝေစုဘယ်လောက်ရခွင့်ရှိ-မရှိ အဆုံးအဖြတ် မပြုတာကြောင့် နောက်အမှုမှာ ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်သူတွေ သဘောတူခွဲဝေခဲ့တယ်လို့ အရင်အမှုနဲ့ ကွဲလွဲဖော်ပြတာဟာ မီးမသေပါဘူး တင်ပြစွဲဆိုနိုင်ပါတယ်

            အဲဒီလို နောက်အမှုမစွဲဆိုနိုင်တဲ့ မီးသေခြင်းရှိမရှိနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့စီရင်ထုံးတွေကို စီရင်ထုံးပေါင်းချုပ်မှာ ရှာမယ်ဆိုရင် နည်းလမ်းနှစ်ခုရှိပါတယ်

              ပထမနည်းလမ်းကတော့ တိုက်ရိုက်သိရှိ ရှာဖွေနိုင်တဲ့နည်းလမ်းဖြစ်ပြီး

              Res judicata ခေါင်းစဥ်အောက်မှာ ရှာနိုင်ပါတယ်

             အဲဒီလို တိုက်ရိုက်မသိရင်ကတော့ 

             Civil Procedure Code ခေါင်းစဥ်အောက်က Ss.11, 12 ကိုရှာရင် Res judicata ခေါင်းစဥ်ကို ညွှန်ထားတာတွေ့ရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီမှာဘဲ ရှာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်

        ဒေါ်သန်းသန်းပါ- ၃ နှင့် ဒေါ်တီပါ- ၃ ၁၉၉၀၊မ-တ-စ၊စာ - ၁၃၁ (အထူးအယူခံ) စီရင်ထုံးမှာ -

         " အမှုသည်များအကြား အငြင်းပွားသည့်အကြောင်းအရာကို ကြားနာ၍ အပြီးသတ်အဆုံးအဖြတ်ပြုသော ဆုံးဖြတ်ချက်သာလျှင် မီးသေသောဆုံးဖြတ်ချက်အဖြစ် ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သည့်အမှုတွင် ပါဝင်သော အမှုသည်များအပေါ်တွင်ဖြစ်စေ သူတို့၏အကျိုးကို ဆက်ခံသောသူများအပေါ်တွင်ဖြစ်စေ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်သည်။အမှုပုံစံလွဲမှားခြင်း နို့တစ်စာတရားမဝင်ခြင်း အမှုသည်မစုံလင်ခြင်း အမှုသည်များကိုမှားယွင်းပူးတွဲထားခြင်း တရားစွဲဆိုရန်အကြောင်းမပေါ်ပေါက်ခြင်း စီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိခြင်း ရုံးခွန်လုံလောက်စွာမထမ်းဆောင်ခြင်း စသည့်အကြောင်းတရပ်ရပ်ကို အကြောင်းပြု၍ အမှုကိုပလပ်သောစီရင်ချက်သည် အမှုဖြစ်အကြောင်းခြင်းရာကို အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ရာမရောက်သဖြင့် မီးသေသောဆုံးဖြတ်ချက်မဟုတ်ချေ။ " လို့အဆုံးအဖြတ်ပြုပါတယ်

         ဒါကြောင့် ပထမအမှုရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ နောက်အမှုအတွက် မီးမသေပါဘူး ခွဲဝေပြီးပြီဆိုတာ အရင်အမှုမှာ မတင်ပြခဲ့ဘဲ နောက်အမှုမှာတင်ပြလို့ မယုံကြည်ထိုက်ကြောင်းသာ တင်ပြနိုင်ခွင့်ရှိတယ်လို့မှတ်ယူရပါတယ်

        အဲဒီအမှုမှာ ပူးတွဲပိုင်ရှင်တွေအကြား လက်ရောက်ရဖို့ တရားစွဲခွင့်မရှိကြောင်း အဓိကထားတင်ပြ မူလရုံးဖြစ်တဲ့ခရိုင်တရားရုံးက ပဏာမငြင်းချက်ထုတ်နှုတ်ခဲ့ပေမဲ့ ကြားနာဆုံးဖြတ်ရာမှာတော့ တရားစွဲဆိုခွင့်ရှိကြောင်း ဆုံးဖြတ်ပါတယ်

         တရားပြိုင်ဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့အမှုသည်က တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်ကို ပြင်ဆင်မှုတက်ရောက်ရာမှာတော့ စွဲဆိုခွင့်မရှိကြောင်း ဆုံးဖြတ်ပြီး တရားလိုစွဲဆိုတဲ့အမှုကို ပလပ်တဲ့အမိန့်ချပါတယ်

        မူလရုံးတရားလိုက ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ကို တက်ရောက်ရာမှာတော့ အကျဥ်းနည်း ပလပ်တာခံရပါတယ်

           ဆက်လက်ဖော်ပြပါ့မယ်

တတိယမြောက် စွဲဆိုတာကတော့ အမွေမှုပါ

         ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမရဲ့ အမည်ပေါက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့တိုက်ရယ် သူနဲ့အခြား ၄ ဦး ပူးတွဲဝယ်ယူထားတဲ့ (အရင်က အမှုနှစ်မှုစွဲဆိုပြီး ရှုံးနိမ့်ထားတဲ့) မြေနဲ့တိုက်ရယ် နှစ်မျိုးကို အမွေခွဲဝေပေးဖို့ စွဲဆိုပါတယ်

           မြေနဲ့အဆောက်အဦ ပူးတွဲဝယ်ယူရာမှာပါတဲ့ သားတဦးက တရားလိုပြုလုပ်ပြီး ခရိုင်တရားရုံးမှာ စွဲပါတယ်

            ပူးတွဲဝယ်ယူရာမှာ ပါဝင်တဲ့အဲဒီမုဆိုးမရဲ့ အခြားသား ၁ ဦး သမီး ၁ ဦး ကွယ်လွန်တဲ့တူမရဲ့ညီမ နဲ့ ဝယ်ယူရာမှာ မပါဝင်တဲ့ အခြားသား ၁ ဦး သမီး ၂ ဦးအပေါ် တရားစွဲဆိုတာပါ

           အရင်နှစ်မှုမှာ တရားပြိုင်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဝယ်ယူရာမှာပါဝင်ပြီး ဝယ်ယူတဲ့တိုက်မှာနေတဲ့ သမီးက ကျွန်တော့ကိုဘဲ ဆက်ငှားပါတယ်

            အဲဒီအမှုမှာ ကျန်တဲ့တရားပြိုင်တွေက ဖြောင့်ဆိုလွှာ တင်သွင်းကြပါတယ်

            အဲဒီအမှုမှာက အချင်းဖြစ်ကိစ္စရပ်နှစ်မျိုး အမှုသည်နှစ်မျိုးကို ပူးတွဲတရားစွဲဆိုထားတာပါ

            အချင်းဖြစ်ကိစ္စရပ် နှစ်မျိုးဆိုတာက -

             - ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမ မိခင်တဦးတည်း အမည်ပေါက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦကို သူ့ရဲ့သားသမီး ၆ ဦး အမွေခွဲဝေရမဲ့ အချင်းဖြစ်ကိစ္စ

              - ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမမိခင် နဲ့ သားနှစ်ဦး သမီးတဦး တူမတို့ ပူးတွဲဝယ်ယူထားတဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦအတွက် မုဆိုးမရဲ့ဝေစုခွဲ အဲဒီဝေစုကို သူ့သားသမီး ၆ ဦး အမွေခွဲဝေရမဲ့အချင်းဖြစ်ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်

           အမှုသည်နှစ်မျိုးဆိုတာက -

           - မိခင်ကွယ်လွန်လို့ မိခင်တဦးတည်းပိုင် မြေနဲ့တိုက်ကို အမွေရခွင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အ​မွေရရှိမဲ့သားတရားလို နဲ့  အခြားသားနှစ်ဦး သမီး ၃ ဦး အပြင် အမွေရခွင့် မရှိတဲ့တူမရဲ့ဆက်ခံသူညီမ ပါဝင်နေတာ

              - မိခင်ကွယ်လွန်လို့ မိခင်ရဲ့ဝေစုပါဝင်တဲ့ မြေနဲ့တိုက်ကို ပူးတွဲပိုင်ရှင်တွေအကြား ပစ္စည်းခွဲဝေရမဲ့သူတွေက ပူးတွဲပိုင် ၅ ဦးသာ ဖြစ်ရမှာ ၊ အဲဒီလိုခွဲဝေလို့ ကွယ်လွန်သူမိခင်ဝေစုကို အမွေအဖြစ် ခွဲဝေ ရရှိမဲ့သူတွေက တရားလိုဖြစ်တဲ့သားရယ် တရားပြိုင်ထဲမှာ ပါဝင်နေတဲ့ အရောင်းအဝယ်စာချုပ်မှာ ဝယ်သူအဖြစ်ပါဝင်တဲ့ သားတဦး သမီး(ကျွန်တော့အမှုသည်) နဲ့ အခြား သားတဦး သမီးနှစ်ဦး တို့ဖြစ်ပါတယ် အဲဒီမှာ မိခင်ရဲ့ဝေစုကို ရရှိမဲ့သူတွေက တဖက်စီ အနေအထား ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်

        အမှုသည်မှားယွင်းပူးတွဲတာ အမှုအကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး လေ့လာပါတယ်

         အမှုသည် မှားယွင်းပူးတွဲတာ ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည် မပါတာ မပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည် ပါဝင်တာနဲ့ ပတ်သက်လို့ အမှုကို မပလပ်ရကြောင်း တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ အမိန့် ၁ ၊ နည်း ၉ မှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်

        အမိန့် ၁ ၊ နည်း ၁၃ မှာတော့ ပါဝင်သင့်တဲ့ အမှုသည် မပါတာ မပါသင့်တဲ့အမှုသည် ပါဝင်နေတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကန့်ကွက်လိုရင် ငြင်းချက်ထုတ်ပြီးမှ ပေါ်ပေါက်လာတာမဟုတ်ရင် ငြင်းချက်မထုတ်မီ ဒါမှမဟုတ် ငြင်းချက်ထုတ်ချိန်မှာ ကန့်ကွက်ရမှာဖြစ်ကြောင်း အဲဒီလို မကန့်ကွက်ရင် ကန့်ကွက်ခွင့်ကို စွန့်လွှတ်တယ်လို့ မှတ်ယူရမှာဖြစ်ကြောင်း ပြဌာန်းထားပါတယ်

          ပူးတွဲမစွဲဆိုနိုင်တဲ့သက်သာခွင့်တွေ ပူးတွဲစွဲဆိုထားရင် ပူးတွဲစွဲဆိုထားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို အမှုတမှုတည်းမှာ စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ဖို့ မလွယ်ဘူး ဒါမှမဟုတ်အဆုံးအဖြတ်မပေးနိုင်ဘူး လို့ တရားရုံးက ထင်မြင်ရင် သီးခြားစစ်ဆေးဖို့ ဒါမှမဟုတ် တခြားသင့်တော်တဲ့အမိန့် ချမှတ်နိုင်ကြောင်း အမိန့် ၂ ၊နည်း ၆ မှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်

          တရားစွဲဆိုတဲ့အကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ တင်ပြရမဲ့ကိစ္စဟာ ငြင်းချက်ထုတ်ပြီးမှ ပေါ်ပေါက်လာတာမဟုတ်ရင် ငြင်းချက်ထုတ်တဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် ငြင်းချက်မထုတ်မီ ကန့်ကွက်ရမှာဖြစ်ကြောင်းနဲ့ အဲဒီလို မကန့်ကွက်ခဲ့ရင် ကန့်ကွက်ခွင့်ကို စွန့်ပယ်တယ်လို့ မှတ်ယူရမှာဖြစ်ကြောင်း အမိန့် ၂ ၊နည်း ၇ မှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်

         ငြင်းချက်ထုတ်ပြီး အမှုစစ်ဆေးချိန်မှ ပေါ်ပေါက်လာတာမျိုးမဟုတ်ရင် ပါဝင်သင့်တဲ့အမှုသည်မစုံတာ ၊မှားယွင်းပူးတွဲတာ နဲ့ အမှုအကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲတာတွေကို ချေလွှာတင်တဲ့အခါ ဖော်ပြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်

         အဲဒီလိုချေလွှာမှာ ကန့်ကွက်ဖော်ပြတာမရှိခဲ့ရင် အဲဒီအမှု အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ဖို့အဆင့်မှာဖြစ်ဖြစ် အယူခံအဆင့်မှာဖြစ်ဖြစ် အမှုသည် မှားယွင်းပူးတွဲထားပါတယ် အမှုစွဲဆိုတဲ့အကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲထားပါတယ်လို့ တင်ပြခွင့်မရှိတော့ပါဘူး အဲဒီအခွင့်အရေးကို စွန့်လွှတ်ထားရာရောက်တာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်

       ပါဝင်သင့်တဲ့ အမှုသည်မစုံတာ မှားယွင်းပူးတွဲတာ ၊ အမှုအကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲတာကို အကြောင်းပြုပြီး တရားရုံးက အမှုကိုပလပ်ခွင့်မရှိပါဘူး ( မလွဲမသွေပါဝင်ရမဲ့အမှုသည် မပါဝင်ရင်တော့ အမှုကို ပလပ်နိုင်ပါတယ်)

        အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့  ချေလွှာမှာ မကန့်ကွက်မဖော်ပြခဲ့ရင် နောက်ပိုင်းမှာ တင်ပြခွင့်မရှိပါဘူး

         ဒါကြောင့်မို့ ကွယ်လွန်သူမိခင်ပိုင်တဲ့မြေနဲ့အဆောက်အဦကို အမွေခွဲဝေရမဲ့ အကြောင်းအရာနဲ့ မိခင်ကပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦမှာ မိခင်ခွဲဝေရရှိမဲ့ဝေစုကို သားသမီးတွေ အမွေခွဲဝေရမဲ့ အကြောင်းအရာကို ပူးတွဲစွဲဆိုတာ မှားယွင်းကြောင်း အဲဒီအကြောင်းအရာနှစ်မျိုးအတွက် အမှုသည်မှားယွင်းကြောင်း  အကြောင်းအချက်တခုအဖြစ် ချေဆိုလိုက်ပါတယ်

        ဒါပေမဲ့ တရားရုံးက အမွေမှုအတွက် ငြင်းချက်ထုတ်ပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ ကျွန်တော့အနေနဲ့ အမှုအကြောင်းအရာ မှားယွင်းပူးတွဲကြောင်း အမှုသည်မှားယွင်းပူးတွဲကြောင်း သီးခြားအရေးမဆိုပါဘူး ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အမှုကို ပလပ်လို့မရဘဲ အမှုကြန့်ကြာရုံဘဲရှိမှာကြောင့်ပါ

        အဲဒီအမှုဆုံးဖြတ်ဖို့အဆင့်မှာမှ အဲဒီအကြောင်းအရာကို တင်ပြပါတယ် 

        ခရိုင်တရားရုံးက ကွယ်လွန်သူမိခင်အမည်ပေါက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦကိုသာ အမွေခွဲဝေဖို့  တရားလိုကို ၆ ပုံ ၁ ပုံ ခွဲပေးဖို့ ပဏာမဒီကရီချပါတယ် မိခင်ကဝေစုသာရရှိမဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦအတွက် သီးခြားအမှုစွဲဆိုဖို့ အမိန့်ချပါတယ်

         မိခင်ကပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြေနဲ့အဆောက်အဦအတွက် တတိယမြောက်အမှုစွဲလည်း မအောင်မြင်ပြန်ပါဘူး

            ဆက်လက်ဖော်ပြပါ့မယ်

စတုတ္ထမြောက် အမှုစွဲပြန်ပါတယ် စွဲဆိုတာက ပစ္စည်းခွဲဝေပေးစေလိုမှုပါ 

          အရင်အမှုတွေက တရားလိုဖြစ်တဲ့ ကွယ်လွန်သူမုဆိုးမနဲ့ ပူးတွဲဝယ်ယူသူမှာပါတဲ့ သားက တရားလိုအဖြစ်စွဲတာပါ

           ခရိုင်တရားရုံးမှာ စွဲဆိုတာဖြစ်ပြီး ပူးတွဲဝယ်ယူရာမှာ ပါဝင်တဲ့ အဲဒီမုဆိုးမရဲ့သားတဦး အဲဒီအဆောက်အဦမှာနေပြီး ဝယ်ယူရာမှာပါတဲ့ သမီးနဲ့အတူနေသူ့သမီးနဲ့သားမက် ကွယ်လွန်သူတူမရဲ့ဆက်ခံသူညီမ ဝယ်ယူရာမှာမပါတဲ့ အဲဒီမုဆိုးမရဲ့သားတဦးနဲ့သမီးနှစ်ဦး စုစုပေါင်း ၈ ဦး အပေါ် တရားစွဲပါတယ်

         အဲဒီအမှု စွဲဆိုပြီးချိန်မှာဘဲ တရားစွဲဆိုတဲ့တိုက်မှာ လက်ရှိနေထိုင်တဲ့ သမီးဟာ ကွယ်လွန်ပါတယ် သူနဲ့အတူနေတဲ့သမီးနဲ့သားမက်က ကျွန်တော့ကို ဆက်လက်ငှားရမ်းပါတယ် အရင်အမှုတွေမှာ သူ့အမေအတွက် ကျွန်တော်လိုက်ပါခဲ့ရတဲ့အမှုတွေအတွက် ရှေ့နေခကို အဲဒီသမီးကဘဲ ပေးပါတယ်

         ကျွန်တော့အမှုသည် နှစ်ဦးကလွဲလို့ ကျန်တဲ့တရားပြိုင်တွေက ဖြောင့်ဆိုလွှာ တင်သွင်းကြပါတယ်

          တရားပြိုင်တဦးဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့အမှုသည်ရဲ့မိခင် ကွယ်လွန်တဲ့အတွက် သူ့ရဲ့ခင်ပွန်း(ကျွန်တော့အမှုသည်ရဲ့ ဖခင်)ကို တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ အမိန့် ၂၂ ၊ နည်း ၄(၁) အရ တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်ထည့်သွင်း​ပေးဖို့တရားလိုဘက်က လျှောက်ပါတယ် 

           ဒီမှုခင်းတွေဖြစ်ပွား ရင်ဆိုင်တဲ့အပေါ် ကျွန်တော့အမှုသည်နဲ့ ကွယ်လွန်တဲ့သူ့မိခင်က တဘက် ဖခင်ကတဘက်နဲ့ သဟဇာတ မဖြစ်ကြပါဘူး ဖခင်ကလည်း အချင်းဖြစ်တိုက်မှာမနေဘဲ အခြားမြို့ကြီးတမြို့မှာ နေထိုင်တာဖြစ်ပါတယ်

           အဲဒီလိုသာ ဖခင်တဦးတည်းကိုသာ အမွေဆက်ခံသူအဖြစ်ထည့်မယ် ဖခင်ကဖြောင့်လွှာတင်မယ်ဆိုရင် သမီးဖြစ်တဲ့ကျွန်တော့အမှုသည်က လက်ရှိမြေနဲ့တိုက်နဲ့ပတ်သက်လို့ ဘာအခွင့်အရေးမှ မရှိဘဲ နေထိုင်သူသက်သက်သာ ဖြစ်မဲ့အနေအထားပါ

          ဒီနေရာမှာ စပ်မိလို့ စစ်တုရင်ကစားရာမှာ ကျွန်တော့မိတ်ဆွေတဦး ပြုလုပ်ပြောဆိုတာတခုကို သတိရလို့ ပြောပြချင်ပါတယ်

        စစ်တုရင်ကစားရာမှာ တခါတခါ ကစားကွက်အနေအထားအရ တဘက်သားက သိသိသာသာ အသာစီးရပြီး ကိုယ်ကရှုံးနိမ့်မဲ့ အနေအထား ကြုံရတတ်ပါတယ်

         အဲဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ အဲဒီမိတ်ဆွေက ပါဝါကြီးတဲ့ အကောင်တကောင်ကို မထင်မှတ်ဘဲ (သူကတော့ နောက်ထပ်အကွက်တွေ ကြိုတင်စဥ်းစားပြီးဖြစ်ပါတယ်) ချကျွေးလိုက်ပါတယ်

            အဲဒီပါဝါကြီးတဲ့အကောင်ကို တဘက်ကမစားရင် တဘက်ရဲ့ကစားကွက်ဟာ နိမ့်သွားမဲ့ အနေအထား ရောက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ် အဲဒီအကောင်ကို တဘက်ကစားလိုက်တော့ ကိုယ့်ဘက်က ကစားကွက်ရွှေ့ဖို့ အလှည့်ဦးသွားပြီး

မထင်မှတ်ဘဲ အနိုင်ရတဲ့အနေအထား ရောက်သွားပါတယ်

           အဲဒီလိုကစားပြီးတော့ အဲဒီမိတ်ဆွေက သူ့ကစားကွက်ကို 

" ယက်ဖြဲကွက် " လို့ အမည်ပေးပါတယ် စစ်တုရင်ကစားတဲ့ စည်းမျဥ်းဘောင်အတွင်းကဘဲ ကစားကွက်သာနေတဲ့ တဘက်သားကို မထင်မှတ်ဘဲ အနိုင်ယူတဲ့နည်း ဖြစ်ပါတယ်

          အခုအမှုမှာလည်း မိခင်ရရှိမဲ့ ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်လို့ ခွဲဝေရရှိမဲ့ဝေစု ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်တဲ့ မုဆိုးမမိခင်ရဲ့ဝေစုကို အမွေခွဲဝေလို့ရမဲ့ အမွေဝေစုကို ဖခင်တဦးတည်းကသာ ရရှိမယ်ဆိုရင် အဲဒီမြေနဲ့အဆောက်အဦကို လက်ရှိနေတဲ့ သမီးဖြစ်သူနဲ့သားမက်ဖြစ်သူ ကျွန်တော့အမှုသည်နှစ်ဦးဟာ ဘာအခွင့်အရေးမှ မရှိတော့ တခြားအမှုသည်တွေ စီမံတာကို ငုံ့ခံရမဲ့အနေအထား ဖြစ်ပါတယ်

         အဲဒီတော့ ကျွန်တော့မိတ်ဆွေပြုလုပ် ပြောဆိုတဲ့ " ယက်ဖြဲကွက် " အနေအထား ဥပဒေအရ ရနိုင်မဲ့အခွင့်အလန်းကို စဥ်းစားရပါတယ်

           အဲဒီလိုစဥ်းစားတော့ ကျွန်တော့အမှုသည်ဟာ အကြီးဆုံးသမီးဖြစ်တာကြောင့် သြရဿသမီးအနေနဲ့ မိခင်ကွယ်လွန်အပြီးမှာ ဖခင်နဲ့ယှဥ်ပြီး ၄ ပုံ ၁ ပုံ ရခွင့်ရှိပါတယ်

           ဒါပေမဲ့ပြဿနာတခုရှိတာက ကျွန်တော့အမှုသည်ရဲ့ဖခင်ဟာ အရင်အိမ်ထောင်နဲ့ သားသမီးနှစ်ဦး ရရှိပြီးတဲ့နောက် ကွာရှင်းပြီးမှ အပျိုဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့အမှုသည်ရဲ့မိခင်နဲ့ အိမ်ထောင်ကျတာကြောင့် ကျွန်တော့အမှုသည်ဟာ သြရဿအခွင့်အရေးရခွင့် ရှိမရှိပါ

         အဲဒီလိုကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်တော် သိထားတာတခုက ကျွန်တော့မိတ်ဆွေတဦးက ကျွန်တော့ကို ပြောဖူးတာပါ

           သူပြောတာက -

           " ကိုဥာဏ်မြင့်ရာ ဆရာကြီးဦး----- ဗျာ တကယ်လေးစားစရာကောင်းတယ် (အဲဒီဆရာကြီးရဲ့ ပြုမူပုံကို တချို့က လေးစားစရာလို့ မှတ်ယူမှာဖြစ်ပေမဲ့ အချို့က နှစ်သက်မှာ မဟုတ်တာကြောင့် အမည်ကိုချန်လှပ်ထားပါတယ်) ကျွန်တော်က သြရဿအနေနဲ့ အခွင့်အရေးတောင်းတယ်ဗျာ ဆရာကြီးက ဖခင်ဖြစ်သူဟာ အရင်အိမ်ထောင်နဲ့ သြရဿ ရှိခဲ့တာကြောင့် နောက်အိမ်ထောင်က မွေးတဲ့ကျွန်တော့အမှုသည်ဟာ သြရဿအခွင့်အရေး မရနိုင်ကြောင်းချေတယ်ဗျာ ကျွန်တော်လည်းအဲဒီကျမှ အရင်အိမ်ထောင်နဲ့ သြရဿရှိခဲ့ကြောင်း သိရတာ ဒါပေမဲ့ဗျာ အမှုအတောအတွင်းမှာဘဲ ဆရာကြီးက သူ့အမှုသည်ကို ထိုက်သင့်ရာပေးဖို့ ညှိနှိုင်းပြီး ကြေအေးကြတယ်ဗျာ" လို့ဖြစ်ပါတယ်

           ဒီနေရာမှာ ရှေ့နေရဲ့စိတ်ရင်းစိတ်ဓာတ် အနေအထားကို သတိရလို့ပြောချင်ပါတယ် ဘယ်လိုစိတ်ရင်းစိတ်ဓာတ်ကို အတုယူမယ်ဆိုတာကတော့ သက်ဆိုင်ရာရှေ့နေရဲ့သဘော အတိုင်းဖြစ်ပါတယ် 

        ထင်ရှားအောင်ဥပမာပြရရင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ညီအကိုမောင်နှမ ၅ ယောက်ရှိရာမှာ အလတ်က လူပျို ဒါမှမဟုတ် အပျိုဘဝနဲ့ ကွယ်လွန်သွားရင် သူပိုင်တဲ့ပစ္စည်းကို မြန်မာဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေပါ အမွေဆက်ခံရေးမူဖြစ်တဲ့ စုံနိုင်ရင်မဆန်ရ မူအရ သူ့ထက်အငယ်နှစ်ဦးကဘဲ အမွေဆက်ခံနိုင်ပါတယ် သူ့အထက်အကြီးနှစ်ဦးက အမွေမဆက်ခံနိုင်ပါဘူး

        မျှတမှုသဘောအရဆိုရင် ညီအကိုမောင်နှမအရင်းအချာချင်းဖြစ်တော့ ကြီးငယ်မဟူရသင့်ရထိုက်တဲ့ အနေအထားပါ

          အဲဒီအနေအထားမျိုးမှာ ကွယ်လွန်သူထက် ငယ်တဲ့သူတွေဘက်က ရှေ့နေအဖြစ် လိုက်ပါဆောင်ရွက်ရရင် -

           - ဥပဒေအရ အကြီးတွေကို တပြားတချပ်မှ အမွေခွဲဝေပေးစရာ မလိုဘူး ဘယ်အမှုဖြစ်ဖြစ် ဘယ်ရုံးတက်တက် ခင်ဗျားအနိုင်ရနိုင်တယ် လို့ ခံယူပြောဆိုတဲ့နည်းလမ်း

            - ဥပဒေအရကတော့ ခင်ဗျားတို့ဘဲ ရပိုင်ခွင့်ရှိတယ် အမှုတွေဖြစ်ကြရင် နှစ်ဖက်ဒုက္ခများမယ် ကိုယ့်ညီအကိုမောင်နှမ အရင်းအချာတွေဘဲ ထိုက်သင့်သလို ညှိနှိုင်းပေးလိုက်ရင် မှုခင်းမဖြစ်ပွားတော့ဘဲ အေးအေးချမ်းချမ်း ရှိတာပေါ့လို့ ညှိနှိုင်းပြောဆို ပြေလည်စေတဲ့နည်းလမ်း

       အဲဒီနည်းလမ်းနှစ်မျိုးမှာ ဘယ်နည်းလမ်းက နှလုံးစိတ်ဝမ်း အေးချမ်းစေမယ်ဆိုတာ ရွေးချယ်သူရဲ့ဆန္ဒသဘောအလျောက် ဖြစ်ပါတယ်

          ဆက်လက်ဖော်ပြပါ့မယ်